Không ít người cảm thấy mất tự tin vì sẹo, đặc biệt là sẹo lồi, dù nó không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nhưng về mặt thẩm mỹ nó lại lấy đi sự tự tin vốn có. Hiện có nhiều công nghệ giúp chế ngự sẹo lồi, tuy vậy, việc xóa sẹo lồi không hề đơn giản.
Ai dễ bị sẹo lồi?
Thường thì nữ hay bị sẹo lồi hơn nam và có yếu tố di truyền rõ. Ngoài yếu tố di truyền còn có một số yếu tố thuận lợi gây sẹo lồi như: do căng kéo vùng vết thương, do da vết thương không bằng phẳng, khâu vá không đúng lớp giải phẫu. Do nhiễm khuẩn hoặc dị vật tại vết thương như: lông tóc, u hạt gây nên xu hướng lành vết thương thứ phát.
Ban đầu có thể chỉ là một tổn thương ở da, diện tích rất nhỏ như: trứng cá, thủy đậu, hạt cơm, côn trùng cắn, vết tiêm phòng hoặc sau phẫu thuật. Vì vậy, có thể gặp ở bất kỳ vùng nào trên cơ thể nhưng hay gặp ở những vùng da căng, cử động như ngực, lưng, bả vai và cũng có thể ở những vùng ít di động và ít sức căng như dái tai. Thường sẹo lồi ít gặp ở người già và trẻ em, người có da sẫm màu dễ bị hơn là người da trắng.
Điều trị sẹo lồi là một thách thức lớn
Sẹo lồi thường nổi cao trên mặt da và lan rộng ra ngoài ranh giới của sẹo, không bao giờ giảm phát triển. Tuy nhiên, cần phân biệt với sẹo phì đại ở những điểm sau: sẹo phì đại phát triển ngay sau khi chấn thương nhưng chỉ giới hạn trong ranh giới của sẹo, thường dừng phát triển và giảm sau 1 – 2 năm còn sẹo lồi không có biểu hiện thoái triển, lấy đi có sự tái phát và có xu hướng lan ra mô bình thường. Chính vì vậy việc điều trị sẹo lồi đặt ra một thách thức lớn cho bác sĩ điều trị vì thường không đáp ứng với điều trị. Một số biện pháp điều trị hiện nay bác sĩ hay áp dụng nhất có thể kể đến như:
- Tiêm corticoid
Tiêm corticoid thường có hiệu quả khi thấy vùng sẹo bắt đầu dày lên hoặc ngay khi bệnh nhân được phát hiện có cơ địa sẹo lồi. Một số tác dụng không mong muốn thường gặp là teo da tại vùng tiêm, giãn mạch, mọc lông, trứng cá, rối loạn kinh nguyệt, mất sắc tố không hồi phục…
- Phẫu thuật lạnh
Làm lạnh thương tổn bằng ni-tơ lỏng gây tổn thương các mạch máu và teo biến, phá hủy tổ chức xơ, collagen làm cho tổ chức xẹp xuống. Biện pháp này hiệu quả, ít biến chứng nhưng cần chú ý thời gian đóng băng không quá 25 giây để tránh biến chứng mất sắc tố. Không được áp lạnh quá giới hạn sẹo vì có thể làm sẹo rộng ra do làm tổn thương tổ chức lành. Có thể kết hợp với tiêm corticosteroid làm tăng tỷ lệ đáp ứng điều trị lên đến 84%. Tuy nhiên, khi kết hợp 2 phương pháp này, có thể gặp nguy cơ loét lâu lành tại tổn thương.
- Phẫu thuật
Cắt bỏ thương tổn thường cần kết hợp với các biện pháp khác để tránh tái phát như tiêm corticosteroid trước, sau phẫu thuật, băng ép, dán silicon, bôi imiquimod… Có nhiều kỹ thuật cắt bỏ được đề nghị như phẫu thuật vạt da xẻ đôi, cắt để lại ranh giới sẹo. Tuy nhiên, kết quả vẫn còn hạn chế với tỷ lệ đáp ứng khoảng từ 50 – 80% và phẫu thuật chỉ áp dụng cho một số trường hợp nhất định.
- Băng ép sau mổ
Sau mổ, sẹo lồi có thể được băng ép bằng gelastic hoặc silicon sẽ làm hạn chế sự phát triển của sẹo lồi. Đây là phương pháp an toàn và ít đau, tuy nhiên, có thể bị dị ứng ngứa tại vị trí băng ép.
- Đè ép
Bằng miếng dán sẹo silicon trong một vài tháng, có thể đến 1 năm, thường làm hạn chế được sự phát triển to lên của sẹo.
- Phẫu thuật bằng laser
Khi có phác đồ hợp lí, chuẩn Y khoa, phương pháp cắt sẹo lồi bằng Laser sẽ giúp đem lại hiệu quả tối ưu, không đau, không chảy máu và hạn chế tối đa nguy cơ tái phát.
Có thể thấy sẹo lồi luôn là nỗi ám ảnh của nhiều người nên ai cũng tìm mọi phương pháp để nói lời “vĩnh biệt” với chúng. Tuy nhiên đừng quá vội vàng mà đến những cơ sở không uy tín hoặc điều trị theo mách bảo rất dễ biến chứng sau này. Hãy đến các cơ sở y tế có uy tín và được cấp phép, bệnh nhân cần được bác sĩ tư vấn các biến chứng có thể xảy ra và hướng xử trí khi cần thiết, tránh những chỉ định hoặc tiêm không đúng kỹ thuật và các biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.
